Publikacja dr hab. Danuty Gutowskiej-Owsiak w Science Translational Medicine
Dr hab. Danuta Gutowska-Owsiak jest drugą autorką opublikowanego na łamach czasopisma Science Translational Medicine artykułu: “Proof-of-concept clinical trial of etokimab shows a key role for IL-33 in atopic dermatitis pathogenesis”. Praca opisuje pierwsze użycie nowego leku biologicznego, etokimabu, u pacjentów z atopowym zapaleniem skóry (AZS) oraz mechanizm jego działania.
AZS to najczęstrza przewlekła choroba skóry u dzieci, często pojawiająca się już w okresie niemowlęctwa. Ponadto, choroba może pozostać w przewlekłej postaci u dorosłych, bądź pojawić się dopiero w poźniejszym wieku. Problem dotyczy aż 10-30 % dzieci i co dziesiątej osoby dorosłej, i jest wypadkową uwarunkowań genetycznych i środowiskowych, prowadzących do defektu bariery naskórka, stanu zapalnego i alergizacji. Z AZSem powiązane są ponadto inne manifestacje alergicznego stanu zapalnego, np. astma, alergia pokarmowa czy alergiczny nieżyt nosa (katar sienny). Próba kliniczna prowadzona była pod kierunkiem Prof. Grahama Ogg’a z Uniwersytetu w Oksfordzie. Nowy lek okazał się bardzo bezpieczny i skuteczny, poprawiając stan skóry pacjentów i redukując świad przez okres nawet 20 tygodni już po jednorazowej dawce, co skutkowało zdecydowaną poprawą jakości życia pacjentów.
Etokimab to przeciwciało monoklonalne skierowane przeciw interleukinie 33 (IL-33), będącej wczesnym mediatorem stanu zapalnego, produkowanej np. przez keratynocyty naskórka. IL-33 to tzw. “alarmina”, aktywująca układ immunologiczny i proces zapalny. W pracy, poza określeniem skuteczności leku, badacze ustalili ponadto mechanizm jego działania. Okazało się, że etokimab, blokując IL-33, redukuje proces napływu neutrofili (odpowiedzialnych za nasilenie stanu zapalnego oraz świąd) do skóry. Aktualnie prowadzone są wieloośrodkowe prace nad następną fazą kliniczną, tym razem na grupie 300 pacjentów. Ponadto, etokimab jest również testowany w innych chorobach o podłożu alergicznym, np. w astmie.
Dr hab. Danuta Gutowska-Owsiak prowadzi program badań immunologicznych na Międzyuczelnianym Wydziale Biotechnologii UG-GUMed. Jej zespół pracuje nad podstawowymi mechanizmami zapalenia alergicznego, a zwłaszcza nad zrozumieniem komunikacji między nakórkiem i komórkami układu immunologicznego. W tym celu uzyskała finasowanie z Narodowego Centrum Nauki oraz Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, w kwocie w sumie ponad 5 mln złotych.
Serdecznie gratulujemy!