Interdyscyplinarne badania nad zagadnieniami empatii - innowacyjny projekt naukowy
Interdyscyplinarny projekt, łączący badania ekspertów z dziedziny psychologii, biotechnologii i nauk chemicznych oraz położnictwa, którzy zajmą się zagadnieniami empatii w odniesieniu do jakości funkcjonowania rodziny i rozwoju dziecka, otrzymał dofinansowanie w ramach Programu SONATA BIS 6 Narodowego Centrum Nauki.
Projekt nosi tytuł: Empatia w parach jako predyktor responsywności na płacz dziecka w sytuacji aktywacji roli rodzicielskiej - mediacyjna rola oksytocyny i wazopresyny (model HEART)
Kierownikiem projektu jest dr hab. Maria Kaźmierczak, prof. nadzw. z Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Gdańskiego. Projekt otrzymał dofinansowanie w wysokości: 1 132 223 PLN. W panelu HS (nauki humanistyczne, społeczne i o sztuce) konkursu SONATA BIS 6 zostały złożone 104 wnioski, a dofinansowanie otrzymało 17.
W projekcie założono współpracę zespołu Instytutu Psychologii Uniwersytetu Gdańskiego z ekspertami z dziedzin diagnostyki molekularnej profesorem Krzysztofem Bielawskim oraz z dr Anną Wróblewską z Zakładu Diagnostyki Molekularnej Międzyuczelnianego Wydziału Biotechnologii Uniwersytetu Gdańskiego i Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego oraz z farmacji, neuroendokrynologii oraz położnictwa (z Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego) oraz z psychologami rozwojowymi z zagranicy (z Uniwersytetu w Leiden w Holandii).
Interdyscyplinarny zespół zapewni wykonalność tak innowacyjnego projektu badawczego zwiększając szanse uzyskania rzetelnych i obiecujących wyników
Zakwalifikowany do finansowania projekt ma charakter interdyscyplinarny, łączący czynniki psychologiczne z fizjologicznymi. Eksperci z dziedziny psychologii, biotechnologii i nauk chemicznych oraz położnictwa będą poszukiwali odpowiedzi na niezadawane wcześniej pytania dotyczące kluczowych kwestii dla jakości funkcjonowania rodziny i rozwoju dziecka związanych z zagadnieniem empatii.
Empatia jest uznawana za podstawę relacji międzyludzkich. W koncepcjach z obszaru psychologii rozwojowej oraz rodziny empatia rodziców i jej okazywanie dzieciom to istotny czynnik procesu tworzenia więzi rodzinnych,wpływający na rozwój dzieci już od pierwszych dni ich życia. Najnowsze badania wskazują, że czynniki genetyczne wiązane z oksytocyną i wazopresyną (hormonami kluczowymi dla bliskości w relacjach) są ważne dla empatii, a zmiany poziomu tych hormonów w sytuacjach związanych z opieką są uznawane za czynnik wpływający na wrażliwość rodzicielską. Powstaje pytanie: Czy empatia partnerów w parze sprzyja ich wrażliwości na płacz dziecka dzięki temu, że wiąże się z wyższym poziomem oksytocyny i wazopresyny?
Proponowany model teoretyczny nazwano HEART (HORMONALLY mediated EMPATHY role for AFFILIATIVE RESPONSE towards infants TEARS) i stanowi on unikalną propozycję połączenia zmiennych psychologicznych, hormonalnych i genetycznych w celu poszukiwania biologicznego mechanizmu oraz prawidłowości oddziaływania empatii na odpowiedź dorosłej osoby w stosunku do potrzeb dziecka.